Stap 1: leer 1600 woorden/betekenissen uit je hoofd
Stap 2: ???
Stap 3: profiteer!
De gemeente Amsterdam heeft uit eigen initiatief een lijst samengesteld van 1600 woorden die VMBO-leerlingen uit hun hoofd moeten leren, zodat ze een grotere kans hebben hun opleiding succesvol af te ronden.
Reden hiervan is dat veel leerlingen die van de basisschool naar een middelbare school op vmbo-niveau gaan, te weinig woorden beheersen die ze nodig hebben voor hun opleiding. Het idee is dus dat de leraren in het eerste jaar extra veel aandacht aan deze woorden gaat besteden. Om maar een paar voorbeelden te noemen: ‘uitdrukking’, ‘vrouwtje’, ‘motief’, ‘vergelijken’, ‘immigrant’, ‘deugen’ en ‘multiculturele samenleving’.
Alles leuk en aardig, scholieren moeten natuurlijk zo veel mogelijk informatie in hun kop krijgen als mogelijk is. Maar wat is het verschil tussen een lijst van 1600 woorden en een schoolboek? Doen de uitgevers het zo slecht, of gaan de basisscholen de fout in door de kinderen te weinig te laten leren?
Om de lijst wat beter te kunnen begrijpen, moeten we eigenlijk even de uitleg van de Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling lezen.
De gekozen woorden komen in schoolboeken en andere teksten van de eerder genoemde vakken heel vaak voor. Maar ze zijn geen echte vakbegrippen en het zijn ook geen algemeen Nederlandse woorden. Ze zitten er dus tussenin, bijvoorbeeld: bij natuurkunde zijn de termen soortelijk gewicht en soortelijke massa vakbegrippen. Afkoelen en leveren zijn in de natuurkunde-context algemene vaktaalwoorden, opstaan en veranderen zijn algemeen Nederlandse woorden.
Vroegah, toen Toman nog een klein (edoch fors) Tomannetje was, leerden we Onze Taal door te lezen, te schrijven en te communiceren met elkaar. Iedere week kreeg je een nieuwe lijst met woorden en daar de beteknissen van die je in je kop moest stampen en als je dat niet deed merkte je het wel op je cijferlijst. Hoe het in hemelsnaam zo ver heeft mogen komen is mij een raadsel, maar het gebrek aan motivatie bij een deel van de leerlingen zal er ongetwijfeld mee te maken hebben. Dat groepje jongeren heeft het waarschijnlijk te druk met ‘chickies hosselen’, de stad volkalken met je reinste onzin op de muren en de eigen hersencellen letterlijk in rook laten opgaan.
De grootste vraag blijft nog altijd: als ze woorden als ‘vergelijken’ en ‘motief’ niet op de basisschool leren, wat leren ze dan wel? Lijkt me sterk dat ze er acht jaar over doen om het alfabet te leren.
De lijst is al af, maar er is nog nooit iemand overleden aan de gevolgen van te veel Nederlandse woorden te hebben geleerd, dus bij dezen nog wat woorden die je als brugpieper op het vmbo wel moet kennen:
Misdrijf
Strafblad
Gevangenisstraf
Uitkeringsinstantie
Taakstraf
Veel succes, stratschoffies. Jullie zullen het nodig hebben in deze maatschappij, als het al zo ver heeft moeten komen.